بێهروز ئهردهلان ر٠ابوونى جهماوهرى سوریه دژبه بنهماڵهى ئهسهدوحکومهتهکهى، پێ دهنێته ساڵیک ولهم ماوهدا نێزیک به ١١ ههزار کهس لهخهڵکى ئازادیخوازوستهم نهویست گیانى خۆیان پێشکهش بهئازادى کردوه. راپهرینى خهلکى سوریه درێژهى ئهو شهپۆله ئازادیخوازیه بووکه بهشێک له ناوچهکهى گرتهوهوهێندێک لهدیکتاتۆرهکانى به جوخهى مهرگ سپارد. ریشهى ئهم ر٠ابوونانه دهگهر٠یتهوه بۆ ر٠قى پهنگ خواردووى له مێژینهى خهڵک، چونکه سهرانى ئهم وهلاتانهى...
که شۆر٠ش ور٠ابوونى جهماوهرى ر٠ووى تێکردن، زادهى کودتا وههروهها داندراوى ئهم لاولابوون وهیچ کات نه گوێیان لهخهڵک دهگرت ونهحیسابیان بۆیان کرد. ئهم بهناو سهرۆکانه زیاتر لهبیرى بهدهست هێنانى جێگهوپێگهدا بوون و بهبێ ئاوردانهوه له مهعیشهتى خهڵک ودانانى بنهمایێکى ئابوورى بههێز بۆ وهلا٠Žتهکانیان، ههر لهبیرى گیرفان پر٠کردنى خۆیان دا بوون. لهماوهى دهسهلا٠Žتداریاندا ئابوورى وهلا٠Žتیان، خهرجى حهزهکانیان کردو به لهخۆ بایى بوون، جهماوهریان لهبیر چوو. ئازادیخوازان وئهوانهى لهچواچێوهى ئهو وهلا٠Žتانهدا مافیان پێشێل دهکرێت وههروهها کێشهى ئتنیکیان ههیه، له مهجال گهراون و له بچوکترین دهرفهتدا ر٠قى خۆیان به دهسهلا٠Žت نیشان داوه. خهڵکى سوریهش که ماوهى نێزیک بهچواردهیهیه به دهست ستهمى بنهماڵهى ئهسهدهوه دهناڵێنن وههروهها پێکدێن له کوردو عهرهب ولهبارى مهزههبیشهوه جیاوازى تێدایه، بۆ حهللى ئهم پرسانه، خۆیان لهبهرهى دژه ئهسهدا بینیوهتهوه وبر٠یاریان کۆتایى پێهێنانى دهسهلا٠Žتى ئهسهد وحکومهتهکهیهتى. بۆ ر٠زگارى وگهیشتن بهژیانێکى ئینسانى خهڵکى ئهو وهلا٠Žتهر٠ابوون و بۆماوهى ساڵێکهدرێژه به تهزاهورات لهدژى ر٠ژیمى ئهسهد دهدهن حیزبى بهعس به پاڵپشتى ههمه لایهنهى ر٠ژیمى ئێران درێژه به سهرکوتى خۆپیشاندهران دهداو بهئاشکرا ر٠ژیم پشتیوانى خۆى بۆدهسهلا٠Žتى ئهسهد دهربر٠یوه. چهکوچۆڵ ر٠هوانهى سوریه دهکاوهێزهکانى سوپاى قودسیش له ر٠اهێنانى بکوژهکانى ئهسهد درێغى ناکهن. گرتنى چهندکهس له ئهندامانى سوپاى قودس لهسوریه لهلایهن ئهرتهشى ئازادى ئهو وهلا٠Žتهوه، ئهم دهستێوهردانانه پشت ر٠است دهکاتهوهکه ر٠ژیمى ئێران چۆن چۆته بهرهى دژه خهڵک ودهست وهردان دهکات. دهستێوهردانى ر٠ژیمى ئێران له سوریه له کاتێکدایه که کۆمهڵکاى جیهانى وبهتایبهت وهلا٠Žتانى عهرهب وتورکیه، لهههوڵى کۆتایى هێنان به توندوتیژیهکانن لهو وهلا٠Žتهو دهیانههوهێ خهڵک لهوه زیاتر نهکوژرێت. لهبارهى کۆتایى هێنان به توندوتیژیهکان ،وهلا٠Žتانى عهرهب چهند کۆبوونهوهیان گرتوه وتا ئێستاش چهند بر٠یارنامهیکیان دهرکردوه کهیهکێک لهو بر٠یارانه ههڵپهساردنى ئهندامیهتى سوریهبووله ئهندامى کۆمکارى عهرهبه. ههروهها له حاستى جیهانیشدا تا ئێستا ئهنجومهنى ئاسایشى نهتهوه یهکگرتوهکان دوو کوبونهوهى لهسهر پرسى سوریه گرتوه، بهلام به پشتیوانى ر٠وسیهو چین و ویتۆکردنى بر٠یارگهلێک سهبارهت به لاوازکردنى ئهسهد، دۆخهکه ههروهک خۆى ماوهتهوه. ر٠ژیمى ئهسهد بهپاڵپشتى ئهم دوو گهوره هێزهو ههروهها ر٠ژیمى ئاخوندى، هێرشهکانى بۆ سهر خهڵکى مهدهنى ئهو وهلا٠Žته چر٠کردۆتهوهو بههێزى ههوایى وزهوینى هێرشهکان دریژه دهدات. بۆ ماوهى ٢٧ ر٠ئۆژ شارێکى وهک حومسى تۆپباران کرد وقوربانێکى بێ ژمارى لهو شاره خستهوهکه تا ئێستاش ئهم کوشتاره بهردهوامه .بۆ بهرگرتن له قوربانى زیاتر، ئهرتهشى ئازادى سوریه چهند تاکتیکێکى گرتۆته بهر لهپێوهند به کهم کردنهوهى قوربانى خهڵکى سڤیل، شارهکان چۆڵ دهکهن. دیاره جولا٠Žنهوهى چهکدارى و ر٠ۆحى موقاوهمهت، سهرچاوهگرتوو له ئیرادهوهێزى پۆلا٠Žینى خهڵکهوئهم بهشه لهئهرتهشى ئازاد و ههروهها ئهنجومهنى نهتهویى له خهڵک جودا نین ،بهڵکوو ئاوێتهى یهکن وههموو پێکهوه لهراستاى کۆتایى هێنان به ر٠ژیمى ئهسهدکار دهکهن. ئهنجومهن وئهتهشى ئازاد پشتیوانى جهماوهریان له پشتهو کارى بهردهوام بۆ هان دانى خهڵک له دژى بهعس وههروهها ر٠ێکارى دیپلۆماسى گونجاویان گرتۆته بهر،بهمهبهستى بهدهست هێنانى پشتیوانى وهلا٠Žتانى جیهانیان. بێگومان بهرین بوونهوهى شۆر٠شى گهلانى سوریهو پهرهگرتنى توندوتیژى، ر٠ۆحى تۆڵه سهندنهوهى لهناو خهڵک وحکومهتدا زیاتر کردوهو ئهگهر کۆمهڵگاى نێونهتهوهیى ر٠یگهچاره بۆ ئهم کێشه نهبینێتهوه، کارهساتى مرۆڤایهتى ر٠وو دهداو خهڵکى بهش مهینهتى زیاتر دهبنه قوربانى. بۆ کۆتایى هێنان بهم ئاڵوزیه، ووتهبێژى شۆراى نهتهوهیى سوریه ر٠ایگهیاندوه که چهکوچۆڵ دهخهنه ئێختیارى ئهرتهشى ئازادى ئهو وهلا٠Žته و ههروهها خوازیارى دهستێوهردانى نیزامى لهلایهن وهلا٠Žتانى ر٠ۆژئاواو عهرهبى بووه. ههر لهم پێوهندیهدا جۆرج سهبرا گوتویهتى که دهبێت سپهرى ئینسانى دروست بکرێت و ناووچهى دژه فرین ههبێت. به بههێز بوونى جولا٠Žنهوهى ئازادیخوازى سوریهو نهپسانهوهى پشت به پشتى جهماوهر، ر٠ژیمى سوریه بهرهو لاوازى زیاتر دهچێت و سهربارى پاڵپشتى کردنى له لایهن دژبهرانى ئازادى، تهمهنى بهرهو کۆتایى دهر٠وات. لهم گۆر٠انکاریه خێرایانهدا جێگهى کورد دیارو بهرجهستهیهو پرسى ئهم گهله لهگهڵ ر٠ابردوو جیاوازى ههیهوههروهها ئهم ر٠ابوونه کاریگهرى ئهرێنى داناوه لهسهر پێشهوهچونى پرۆسهى ر٠زگارى کورد. کورد لهسوریه دهبێت لهم ههله کهڵک وهربگرێت وئازایانه بێته مهیدان، ههر چهند ر٠ابوونى نهتهوهى کورد لهم ئاخێزهى ئێستاى سوریه بهپێشوونهتره وخهباتى کورد لهمێژه بۆ ئازادى دهستى پێکردوه، بهلام دهبێت له دهرفهتى گونجاو کهڵک وهرگرن. رۆژى ١٢ى مارس هاووهلا٠Žتیانى کورد بهبۆنهى یادى ٨ساڵهى ر٠اپهرینى شارى قامیشلوو جاێکى دیکه یهک دهنگ ویهک ر٠هنگ نایان بهر٠ژیم گوتهوهوبهدانى دروشمى ئازادى ومردن بۆ دیکتاتۆر، پاڵپشتى خۆیان بۆ ئاخێزى سهرانسهرى دووپاته کردهوه.ئهو یادکردنهوه لهکاتێکدا بووکه لهلایهن هێزهکانى ئهسهدهوه کهوتنه بهرپهلامار و٧کهس له خۆپیشاندران بریندابوون. لهمهیداندا بوونى کورد و پێشوونهى خهباتهکهى، واى کردوه که حیسابى تایبهتى بۆ بکرێت وله کایه سیاسیهکاندا دهورى چالاک بگێر٠ێت. ئهم بارودۆخهى کورد واى کردوه که بهپێى ر٠اى میدیاکانیش ،کورد فاکتهرێکى بههێزى باروودۆخى سوریه بێت. کارایى کورد لهوبهشه قورسایى خۆی پهیدا کردوهو گهلى سورى سلاو بۆ کورد دهنێرن و ههینیهک به ناوى وهفادارى بۆ ر٠اپهرینى کورد ناوزهد دهکهن. بێگومان لهگهڵ تێپهراندنى گیروگرفتهکانى بهردهم پرۆسهى ر٠زگارى گهلى سوریه، گهلانى ئهوهلا٠Žته بهئامانجهکانیان دهگهن و لهدوایى ر٠مانى کۆشکى زۆردارى ئهسهد، نۆبهش دهگاتهخامهنهیى وباقى دیکتاتۆرانى دیکهوهک دیکتاتۆرانى بهر لهخۆیان به زبڵدانى مێژوو دهسپێردرێن.
12 ساڵ و 8 مانگ و 11 کاتژمێر و 49 خولهک لهمهوپێش